Aldarea

-n -kargitaratuta

Oiartzunen azaroa/abenduan egin zen Hitzen Lihoa zikloaren barruan, ‘Aldarea’ ikuskizuna eman genuen. Gure meza. Hauexek gure aitorpenak:

“Ozeanoaren ertz abisalean nago. Ozeanoaren zulo beltzean.
5.000 metro ur azpira.
Toki iluna da, ez da eguzki izpirik heltzen itsaso hauetara
Argirik ez eta mundua asmatzeko dagoela dirudi
Itsuak dira bertako biztanleak
Ilunpe horretara egokitzeko asmatu dituzte hegal-ezkatak, begi erraldoiak, hortz zorrotzak, fantasiazko argi fluorrak, azal malguak eta adar luzeak.
Ilunpe horretan asmatu dute euren burua.

Erbesteko itsaso bat da hau.

Habitata norberarekin amaitzen den ozeano puska
Oihu eginez gero, irensten zaituena

Zaila dirudi bertan bizirautea, ez argirik, ez jatekorik eta bakardadea.
Instant batez nabigatu dut itsaso abisala, eta ohitu naiz ilunpera.
Halako batean argi dizdiratsuak ikusten hasi naiz, azalean itsaso geldoaren laztana eta azalaren kontra objetuak bata bestearen atzetik nire arreta piztu nahian, noraez patsadatsuan, hemen gaude, esnatu, esan nahian bezala.
Habitat bakartiak, bizigarrriagoa dirudi.

Baina…
Erbesteko itsaso bat da hau.

Eta batzuetan erbesteak ematen du garenaren neurria.
Hurruntzeak, begiradaren ihes puntua aldatzeak.

Zer ote dira gainera datozkidan objetuok,
nola ailegatu dira hona,
nork habitatu ditu inguru itogarriok nire aurretik.

Fauna abisalaren argia gero eta dizdiratsuagoa da, eta begien aurrean agertu zaizkit denborak igatutako liburuak, mihiseeak, panderoa, espartinak, diskoak, argazki kamara…Mundua sortzeko eta birsortzeko tresnak. Eta megafono batetik ozen, ahotsak, emakumeen ahotsak.
Ahotsak gogoetan, ahotsak kantuan, idazten, dantzan, emakume ahotsak mundua margotzen.

Erbesteko itsaso bat da hau.

Atzoko itsaso bat.
Eta eskerrak etorri naizen, eskerrak honaino erori naizen.
Erbesteko itsaso bat da hau eta orain arnasa hartzen ari naiz.

Zenbat pentsamendu, zenbat sormen, zenbat irakaspen, zenbat determinazio
Atzoko itsaso hauetan.

Gaur, itsaso ilun hauetan euren burua asmatu zuten emakumeak gurtzeko elkartu gara hemen. Mundua bestela irakurtzeko kulturgintzan aritu ziren emakumeen lana aitortzeko.
Ilunpetan euskal kulturaren karta nautikoa asmatu izana eskertzeko.
Nabigaziorako karta bat utzi ziguten.

Erbesteko itsaso bat da hau

Jarrai dezagun nor izateko mapa marrazten.
Jarrai dezagun euskararen bila
Jarrai dezagun herriaren bila

Gaur eurentzat da kultua, kultura, ura.
Gaur eurentzat da ozeano abisalean aurkitutako objetuekin egindako aldarea.
Gurtu ditzagun sortzen jarraituz.

Izan gaitezen gure baitako ozeano.
Pilatu ditzagun itsasoak.
Nahastu ditzagun atzoko eta gaurko urak
Galde diezaiegun atzokoei. Ikertu, arakatu, irakurri, entzun.
Gelditu eta entzun. Eta ekarri argira.
Iturria hor dago eta itsaso abisaletaraino doa.

Eta ur abisaletako nabigazioaren ondoren, zeharkatu ditzagun bizi-bizi itsasoak
Eta egin salto, ur azalera jauzi, ur azaletik plazara jauzi.
Egin dezagun erbestea etxe.

Beti da iluntasuna aukera bat, mundu berriak sortzeko.
Jalgi adi plazara!”

Ainara Lasa Perez

FOTOSINTESIA

-n -kargitaratuta

 

Fotosintesia. 2013tik 2017ra egindako milaka argazkien lagina, muestra, bilduma txikia. 40 argazkiz osatua eta sei ataletan banatua.

Gorputzetik  eta paisaietatik abiatuz, ilusionismo ariketa baten bidez, errealitate berriak proposatzen dituen lana. Inguruari begiratuta, azkeneko urte hauetan eta bizi ditugun eta bizi gaituzten gatazkei lotuta, askotan sumatzen dudan noraez, kezka eta paralisiari erantzun bat emateko beharraren bulkadatik sortutako proposamena.

Amaitu gabe dagoen, mugimenduan jarraitzen duen eta, aldi berean, geldiunea proposatzen duen prozesua. Errealitateak aldatzeko daukagun gaitasunaz, mugitzeak gugan uzten duen arrastoaz, pentsaezinak ziren errealitate berriak sortzeko daukagun indarraz  gogoeta egiteko.

Lan hau da sortzen eta, era berean, desegiten ari den zerbait; ikusgaia denaren eta ez denaren arteko espazioa; etengabeko mugimenduan dagoen hori.

Lan hau da, argazkien erregistrotik abiatuta ere, argazkietako askotan ia argazkia izateari utzi dion irudi bat, kasik margo bihurtu dena askotan.

Lan hau da jolas bat; mugikorrarekin egindako argazkietatik abiatuta eta norabide zehatzik gabe sortzen joan naizena; baina zentzu bat bazeukana, gero ohartu naiz horretaz.

Lan hau da mundu oniriko bat, irudikatzeko, beste mundu batzuk posible direla.

Fotosintesiaren bidez, hazkuntzarako behar duten materia organiko bihurtzen dute materia ez organikoa landareek, algek eta zenbait bakteriok. Halaxe da lan hau ere: inguruan ilun eta aldagaitz ikusten dugun hori iraultzeko jarrera bat; eta haztera eramango gaitu.

Martxoaren 7tik 27ra

Errenteriako Xenpelar etxean

Astelehenetik larunbatera, 17:00etatik 20:00etara

Madalen kalea 32

Harremanetarako: Ainara Lasa Perez  660415719 / ainaralasaperez@gmail.com

Lanak salgai daude.

URTXALETIK UZTAPIDERA, ERROMERIA ISIL BAT

-n -kargitaratuta

 

Ainara Lasa Perez naiz, oiartzuarra, eta Ergoienen bizi naiz azken lau urteetan.

Urtxal(l)e edo Uztapide plazak sortzen didan lilura, aspaldikoa da ordea. Han bilatu izan dut sarri lasaitasuna.

Azken urte hauetan, maiz atera dizkiot plazari argazkiak, beti hain isil eta bakarti. Joan dira urtaroak bata bestearen atzetik, eta plazan dena mutu, haizeak mugitutako hostoen kulunka hotsa baino ez. Eta hori, tokatzen denean.

Argazkilaritza ikastaro bat egiten ari naiz, eta plazaren burrunba isilak eraman ninduen bertatik bertara dudan txoko eder hau erretratatzera. Neguan hasi eta udazkena bitarte erretratatzera: plazan urtaroen aldaketa baino apenas deus gehiago gertatzen ez dela erakusteko. Jaietan salbu.

Baina leku honek badu memoria bat, eta auzoko biztanleek gordetzen dute. Izenetik hasita, belaunaldi berriek Uztapide plaza gisa ezagutzen duguna, auzokoek Urtxal(l)e izenez ezagutzen dute, edadeko jendeak batez ere. Urtxale Ergoien auzoaren jardun industrialari lotutako izena dela esango nuke, han eta hemen orain arte topatu dudan informazioagatik. (Urtzaile=fundidor). Sakontzen jarraitu behar.

Uztapide Ergoienen bizi izan zen, haren omenez jarri zioten ofiziali plazari Uztapide, 1975eko abuztuaren 8an. Mereziko zuen plaza bat Uztapidek. Baina Urtxal(l)e izena badoa, badoa, badoan jendearen memorietan, eta gu galtzen ari gara hitza eta hitzarekin paisaia, leku honen historia.

Plazaren eskuinaldera ikus liteke karobi bat, erreka bazterrean zegoen burdinolatik kamioikadak burdin ateratzen ziren garai batean, Matxieneko bizilagunek esana da.

Argazkilaritza proiektuan, plaza bakartiaren argazkiez gain, plazaren historia jaso nahiko nuke, protagonisten ahotik. Zer oroitzen duten plazaz, zertarako erabiltzen zuten, auzoan zein funtzio zuen. Eta Ergoindarrez plaza bete, eta banan bana erretratatu, eta gure zaharrengandik ikasi.

Isiltasuna eten, plaza hartu, ikasi, gorde eta biziberritu.

Martxoaren 18an, gonbidatuta zaudete plazara hurbildu, eta zuen oroitzapenak kontatzera, argazkiak egitera (ekarri argazki zaharrak, baldin badituzue)…

Ondoren mokadu bat hartuko dugu elkarrekin.

Eskerrik asko bihotzez aldez aurretik proiektuan parte hartuko duzuenei.

Ainara Lasa Perez

 

Atzamar txiki haiekin

-n -kargitaratuta

Atzamar txikiegiak zituen kautxozko pieza haiek eskuartean hartzeko. Baina ez da beti aukeratzerik izaten, eta jango bazuten, lanean hasi beharra zeukaten etxeko denek. Bere aita, aitona Teo, enbolia batek jota aurkitu zuten etxeko komuneko zoruan eta akabo ikasketen bidea. Hamalau urterekin hasi zen lanean Oiartzungo Catelsan.

Tunel batek banatzen zituen etxea eta lantokiko hamabi orduko jarduna. Pozik joaten zen lanera, eta han irabazitakoarekin erosi zuen ilusio handiz gaur egun bizileku duen etxea.

Tunel batek banatzen zituen etxea eta lantokia, eta gogoan ditu bateko eta besteko oroitzapenak.

Nahiago luke tunel ilun harek gogora dakarkion beldurra ahaztea. Catelsan lanean eman zituen sei urteetan, hiru emakume bortxatu zituzten bide labur ilun eterno hartan.

Maribel Perez Alzualderen oroitzapenak eraisten ari diren Catelsa lantegira egindako bisitan.

Oiartzun, 2017ko otsaila

 

ISOBARAK

-n -kargitaratuta

Isobarak_fotonoErrealitate paralelo batean eman badituzu bi urte, nahitaez zara asmatzaile, eta sinestun. Eta bat-batean ekaitz bortitzak harrapatu eta emergentziazko lur-hartzea egin behar izan baduzu, dena ikusiko duzu mugituta; definizio gabea, istante harrapaezina.

Behatz puntetan ez duzu zure gorputzaren amaiera aurkituko, ez duzu zapaltzen duzun lurrean amildegia zehazki non den ikusiko. Kontrola galdu duzu eta hor bizitzen ikasi behar.

Kaos bat da dena eta ez dago B planik. Plana mugitzen segitzea da. Trantsitatzea. Trantsizio handiaren lekuan, zurea propioa egitea. Eta maitatuko duzu betiko indefinizioa, errealitatea erauzi eta iraultzeko bide ematen dizulako.

Gatazkak gainditzeko kaosa aldarrikatuko duzu, orden berri baten alde. Haizearen indarra eta norantza jakitea da gakoa. Hor ondo kokatzea eta gainerakoa zoriaren esku (ere) uztea. Hor sortzen dira errealitate berriak.

Paralisiaren kontrako antidotoa mugimendua da. Ez dago besterik.

Eta gure mapa termikoaren behatzaile izatea.

Gatazkak gainditzeko, Isobarak.

Ofelia lo-ibiltari

-n -kargitaratuta

Goiz batez beste norbait izateko proposamena egin zidan Alvaro Ledesma artistak. ‘Retrazos’ proiekturako bolondresak behar zituen. Elkarrekin erabakiko genuen nor izango nintzen.

Nor izan ez nekiela, baina, erreka bat eta kamisoi zuri bat proposatu nizkion. Goiz umel hartan, berak erabakitzea nahi nuen. Jakitea, zein garen bestearentzat.

Jatetxe abadonatu batera joan ginen; jangelan, urre koloreko oihalezko mantelak, kopa urdinak, arrainontzi zahar bat eta etxeko alaba arkitektuaren maketak apalean. Ez dut esango non. Seguru nago presaka alde egin zutela handik, akaso beste norbait izateko, beste nonbait, izateko.

Hiru ordu eman genituen han. Hiru orduz izan nintzen beste norbait, hiru orduz arindu nuen pixka bat zama. Hotz egiten zuen, hotz handia. Erreka hotzak zeharkatzen gaitu maiz.

Argazkietako batek, Parisera bidaia egin du, Alvaroren beste hainbat lanen artean. Ofelia ikusi du argazkian ikusle batek. John Everett Millaisen  ‘Ofelia errekan hila’ koadroa gogorarazi dio. Ofeliak, etzanda hila zetzan errekan margolanean, sukaldean eta zutik nengoen ni, edo ni instant horretan nintzena. Loreen lekuan, arraska zaharrean barrena, goroldioa eta sasiak.

Ofelia, begiak zabalik hila. Nik, instant batez itxi nituen, beste norbait izateko.

Errekak zeharkatzen gaitu maiz.

Milesker bihotzez, Alvaro.

12571419_1214525711909365_13234720_n ofelia